SIKÇA SORULAN SORULAR

Sabit Getirili Menkul Kıymetler için "Müşteri İsmine Saklama" uygulaması var mıdır?

Şu an için yoktur. Ancak yakın zamanda Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. (MKK) bünyesinde uygulamaya alınacaktır.

Hangi piyasalar arasında, hangi saatlere kadar mahsup talimatı verilebilir?

Kaynaklar / Referanslar / İşlem Saatleri sayfasında mahsup saatleri yer almaktadır.

Fon adına yapılan işlemlerde takas yükümlülüğü hangi kuruma aittir? İşlemlere ait depo devirleri kim tarafından yapılır?

Borçlanma Araçları Piyasası'nda fon adına yapılan işlemlerde, takas yükümlülüğü işlemi yapan kuruma aittir. Kesin Alım-Satım İşlemlerinde, kıymet/nakit borç/alacak tutarları işlem yapan kurumun ilgili hesaplarına (kıymet ise 501 nolu deposuna, nakit ise borç için 33-1, alacak için 11-1 hesabına) yansıtılır. Dolayısı ile, fon adına yapılan kıymet satışlarında; devir, fon tarafından işlem yapan kuruma, fon adına kıymet alışlarında ise işlem yapan kurum tarafından ilgili fona yapılacaktır. Fon adına yapılan Ters repo işleminde ise ilgili menkul kıymetin devir işlemleri Takasbank sistemi tarafından otomatik olarak gerçekleştirilir.

TCMB bildirimleri için son saat ve bu bildirimlerin gerekliliği nedir?

Tüm TCMB bildirimleri aynı gün içerisinde Takasbank sistemi kapanana kadar yapılmalıdır. Yetkili kuruluşların müşterileri ile yapmış olduğu repo işlemi nedeniyle aldığı tutar ve faizini karşılayacak miktarda menkul kıymeti bloke etmesi gerekmektedir. Aksi halde bloke edilen menkul kıymetlerin üzerindeki tutarlar TCMB tarafından mevduat niteliğinde kabul edileceğinden, bu şekilde fon toplayan kuruluşlar hakkında Bankalar Kanunu ve T.C. Merkez Bankası Kanunu’nun ilgili maddelerine göre TCMB tarafından işlem yapılır.

Alınan komisyonlar (çeşitleri, oranları, vb) nelerdir?

Takasbank bünyesinde saklanan Devlet İç Borçlanma Senetleri'nin nominal değeri üzerinden % 0,015 (Onbindebirbuçuk) saklama komisyonu ve yapılan işlemin niteliğine göre virman ya da elektronik menkul kıymet transferi mesaj komisyonu alınır.

Borçlanma Araçları Piyasası temerrüt saatleri ve oranları nelerdir? Temerrüt cezası nasıl hesaplanır?

Temerrüt saatleri için Mevzuat/Prosedürler/BİAŞ Borçlanma Araçları Piyasası Takas ve MKT Hizmetleri Esasları Prosedürüne bakınız. Borsa İstanbul'un (BİAŞ) 242 sayılı Genelgesi'nde belirtilen esaslar doğrultusunda hesaplanan tutarları ön temerrüt faizi olarak öderler. Borçlanma Araçları Piyasası'nda gerçekleştirilen işlemlere ilişkin yükümlülüklerini ertesi gün valörüyle yerine getiren üyeler ise temerrüde düşmüş sayılırlar ve aynı Genelge'de belirtilen esaslar doğrultusunda temerrüt faizi öderler. Yükümlülüklerini ertesi gün valörüyle yerine getirerek temerrüde düşen üyelere, yine aynı Genelge'de belirtilen esaslar doğrultusunda disiplin cezası uygulanır. Menkul kıymet ve/veya nakit yükümlülüğünün saat 16:31 ile 17:00 arasında aynı gün valörlü yerine getirilmesi halinde BİAŞ Repo – Ters Repo pazarında veya TCMB İnterbank Para Piyasası’nda oluşan 1 gecelik ağırlıklı ortalama faiz oranlarından en yüksek olanının 0.25 katı, 17:00’den sonra fakat aynı gün içerisinde yerine getiren üyelere 0.50 katı esas alınarak hesaplanan tutar kadar ön temerrüt faizi uygulanır. Ayrıca repo işlemine konu kıymet bildirimlerinin işlemin başlangıç valöründe en geç saat 15:00 kadar yapılması gerekmektedir. Aksi takdirde üyelere TCMB İnterbank Para Piyasası’nda oluşan 1 gecelik ağırlıklı ortalama faiz oranlarından en yüksek olanının 0.05 katı esas alınarak hesaplanan tutar kadar ön temerrüt faizi uygulanır. Ertesi gün yerine getirilen yükümlülükler için ise; TCMB İnterbank Para Piyasası’nda oluşan 1 gecelik ağırlıklı ortalama faiz oranlarından en yüksek olanının 3 katı esas alınarak hesaplanan tutar kadar temerrüt faizi uygulanır.

Aracı kuruluşa alış talimatı verdim. Aracı kuruluşun alış yaptığını görmeme rağmen, aracı kuruluş yetkilileri işlemin gerçekleşmediğini söylüyorlar. Ne yapmam gerekiyor?

Takasbank’ta takas işlemleri aracı kurum bazında gerçekleştirilmektedir. Bu nedenle alış satış işlemleri müşteri detayında takip edilmemektedir. Alış satış işlemlerindeki uyuşmazlıklarda Borsa İstanbul (BİAŞ)'a başvurmanız gerekmektedir.

Aracı kuruluşuma virman talimatı verdim ancak işlemin yapılması için komisyon istediler. Bunu Takasbank mı istiyor?

Takasbank verdiği hizmetler karşılığında aracı kuruluşlardan hizmet komisyonu almaktadır. Takasbank’ın almış olduğu komisyon haricindeki kesintiler ise aracı kurumun kendisinin belirlediği ücretlendirmelerdir.

Bir aracı kuruluşta bulunan hesabımdaki hisse senetlerini, başka bir aracı kuruluştaki hesabıma virman yaptırmak istiyorum. Ne yapmam gerekir?

Virman yaptırmak istediğiniz aracı kuruma bir dilekçe ya da talimatla başvurmanız gerekmektedir.

Hisse senedi veya nakit borcumu zamanında kapatamazsam nasıl bir ceza öderim?

Aracı kurumunuz tarafından size tahakkuk ettirilecek temerrüt cezasını ödemeniz gerekir. Temerrüt cezasının hesaplanması ile ilgili detaylı bilgi için Kaynaklar/ Prosedürler bölümünde yer alan Pay Piyasası Takas İşlemleri Uygulama Esasları na bakınız.

Almış olduğum hisse senetlerinin parasını direkt olarak Takasbank'a yatırmak istiyorum. Mümkün mü?

Alımı yapılan hisse senetlerine karşılık gelen nakit, işlem yapılan aracı kurumun Takasbank’taki hesabına direkt yatırılabilir.

Hisse senedi sattım, paramı ne zaman alırım?

Satışı yapılan pay senedine karşılık nakit alacakları takas gününde yani işlem yapıldıktan sonraki ikinci iş günüde aracı kurum hesaplarına aktarılır, aracı kurumların da alacakları aynı gün müşteri hesaplarına aktarması gerekir.

Hisse senedi aldım. Hisse senetleri hesabıma ne zaman geçer ?

Pay Piyasası’nda alış satış işlemlerinin takası, işlem gününün ikinci iş günü gerçekleşmektedir. Bu nedenle alınan pay senetleri işlemin yapıldığı günden sonraki ikinci iş günü müşterilerin hesaplarına aktarılır.

Hisse senedi almak için ne yapmam gerekiyor?

Sermaye Piyasa'sında aracılık faaliyetlerini sürdüren herhangi bir Aracı Kuruluşta yatırım hesabı açtırılması gerekmektedir.